Rembrandt van Rijn ‘Twee geleerden in gesprek’ 1628
Twee Disputerende Mannekens
-bij een schilderij van Rembrandt 1628-
Catharina Boer
*
Handen in een spel van licht
verwijzen, onderstrepen,
wegen woorden, kloven teksten,
dalen bij wijsgerigheden.
Of is dit spot met ijdelheid,
omnia vanitas. De mens in waan
van macht over dit onzekere
korte leven en fixatie van zijn tijd?
In kleine hoek beland, want
laat, bejaard, gebluste kaars,
stukgelezen folianten,
lijkt hun leven slechts een boek.
 |
 |
| Rembrandt van Rijn ‘Apostel Paulus aan zijn schrijftafel’ 1629 | Rembrandt van Rijn ‘Apostel Paulus’ 1635 |
Twee geleerden in gesprek 1628
Olieverf op paneel, 72 x 60 cm
National Gallery of Victoria, Melbourne
Apostel Paulus aan zijn schrijftafel 1629-30
Olieverf op paneel, 47 x 39 cm
Germanisches Nationalmuseum, Nuremberg
Apostel Paulus 1635
Olieverf op doek, 135 x 111 cm
Kunsthistorisches Museum, Vienna
Apostel Peterus gevangen 1631
Olieverf op paneel, 58 x 48 cm
Israel Museum, Jerusalem
Personages uit het nieuwe testament worden niet vaak afgebeeld in de zeventiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst. Voor Rembrandt echter was de bijbel een onuitputtelijke bron van inspiratie, dus ook het nieuwe testament.
De twee apostelen in de afbeelding bovenaan verondersteld Rembrandt bekend van andere afbeeldingen, in de titel noemt hij ze niet bij naam ook heeft hij ze niet afgebeeld met hun gebruikelijke symbolen.
Rembrandt beeld de personages vaak af in de prozaïsche omgeving met gewone burgers van zijn tijd en als spelers in het menselijk drama van liefde, haat, hoogmoed, verraad of bescheidenheid. Ook de dichteres legt in haar tekst de relatie met ‘la condition humaine’, zeker in het middelste vers van dit gedicht ‘Of is dit spot met ijdelheid,/ omnia vanitas. De mens in waan/ van macht over dit onzekere/ korte leven en fixatie van zijn tijd?’
Rembrandt van Rijn ‘Apostel Peterus gevangen’ 1631
zie ook: Kunst Kolom over Rembrandt