Joost Zwagerman
Eens keek zij vanaf een toren van het Rijks
in close-up en superbillboardgrootte
over half Amsterdam: het meisje van Verspronck.
Haar blik de blik van hoger, groter weten.
Goed, zij hing daar voor promotie en gewin,
maar overwon het beeld en werd een baken.
Werd voor wie zij zag passeren
hoedster, heilig kind en schikgodin.
Datzelfde hoger, groter weten
glimpt mee in de ogen van het meisje
ver van billboards, uit de binnencirkel
van een Amsterdams gezin.
Haar blik de blik waarmee het kind
zich vanaf begin bekeken weet,
bodhi-blik van teddyberen, little ponny’s,
lieve hondjes. Zen is in het knuffeldier.
Voldragen kennis van dinggeworden
dieren die niets zeggen en die zeggen
wat het meisje van Verspronck ons zei:
alles sal reg kom de wereld is hier.
Een ode aan het kijken.
Onder deze titel is een tentoonstelling te zien (museum Meermanno 4 maart tot 30 mei 2010) waarin de poëzie van Joost Zwagerman (1963) in samenhang met het werk van veertien kunstenaars getoond wordt.
Het gaat in dit samenspel tussen beeld en tekst niet om eenrichtingverkeer. Soms inspireert het gedicht het beeldend werk, soms andersom. Zo maakten Harald Vlugt en Emo Verkerk recentelijk nieuw werk bij gedichten van Zwagerman.
Bij latere samenwerkingsverbanden treedt de fotografie meer op de voorgrond, zoals in de fotoserie Kristal van Paul Blanca met daarbij het gedicht ‘Hemellichaam’(2008). Recenter nog schreef Zwagerman het gedicht ‘Alles sal reg kom’ bij een foto van Rineke Dijkstra van een meisje dat Zwagerman deed denken aan het meisje van Versponck. Daarnaast zijn er foto’s te zien van Koos Breukel, Charlotte Dumas en Erwin Olaf.
Bronnen:
- Joost Zwagerman “Beeld verplaatst” Arbeiderspers 2010.
- Ron Rijghard “Ik deug alleen voor de poëzie – dichters over gedichten –“ NRC boeken 2010.